10 Nisan 2010 Cumartesi

Zürcher'in Ittihat ve Terakki ile Kemalist dönem kıyası

Erik Jan Zürcher


Yakın Türkiye tarihi hakkında araştırmaları ve kitapları bulunan Hollandalı tarihçi Erik Jan Zürcher, İttihat ve Terakki ile Kemalist yönetim dönemleri arasında şu karşılaştırma/benzeştirmeyi yapıyor:

Direniş evresi (1906-1908 ve 1919-1922),
Çoğulcu evre (1908-1912 ve 1922-1925),
Diktatörlük evresi (1913-1918 ve 1925-1945).


Zürcher'e göre 1926'daki İzmir Suikasti yargılamaları, sanıkların çoğunun İttihatçı olması nedeniyle İttihatçı-Kemalist çatışması gibi görünse de aslında devam eden Jön Türk hareketinin iç hesaplaşmasıydı. Gerçekten de yargılananların İttihatçı olmasına karşın o sırada CHP'nin yönetici kadrosunda ve bürokraside daha çok İttihatçı vardı.

Kaynak: Meclis-i Mebusan'dan Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne Kopuş ve Süreklilikler, Hasan Kendirci

4 yorum:

  1. Bu kadar mı? Bu konuda yayınladığı bir makale yok mu?

    YanıtlaSil
  2. Bir blog sahibi olarak benden bu kadar, gerisi merak edene kalmış.

    YanıtlaSil
  3. Zürcher'in "Turkey: A Modern History" kitabı 3. edisyonu sayfa 4'te geçiyor bu dönemlendirme (periodization).

    Öte yandan Zürcher'in bu konuda, İletişim Yayınları'ndan çıkan Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce serisinin ilk cildinde bir makalesi var, bir de özellikle İttihat Terakki dönemi ve Kemalist dönem kadroları arasındaki sürekliliği vurguladığı çok önemli bir makalesi geçen yıl yine İletişim'den çıkan Mete Tunçay'a Armağan cildinde yayınlandı.

    YanıtlaSil
  4. Günümüzde hiçbir tarihçinin güçlü İttihatçı-Kemalist kadro bağlantısını ve sürekliliğini reddedebileceğini sanmıyorum. İdeolojilerinde bile birçok benzerlik var (tabii bunu söylerken İttihatçıların ve Kemalistlerin kendi içlerindeki ideolojik farklılıkları ve ideolojik dönüşümleri de hesaba katıyorum ve bundan yola çıkarak konuya daha bütüncül yaklaşıyorum).

    YanıtlaSil

Banner from George Steinmetz

(*) Yavaş yürüyorum bela bana yetişiyor, hızlı yürüyorum ben belaya yetişiyorum.