İkinci, Üçüncü, Dördüncü, Beşinci CUMHURİYET

Mehmet Altan Hoca'nın İkinci Cumhuriyet’i malum, halbuki rahmetli İdris Küçükömer, 1950 DP iktidarını ikinci cumhuriyet olarak tanımlamış, 1973’te CHP-MSP iktidarını da üçüncü cumhuriyet. Devam edin, 1982 anayasası ile dördüncü cumhuriyet, eh ucu göründü artık sivil anayasa ile etti mi size beşinci cumhuriyet.

İlk üçü tamamen Sayın İdris Küçükömer ile alakalı, sonrakileri ben numaralandırdım. Bağlam yayınevinden çıkmış “İdris Küçükömer’le Türkiye Üstüne Tartışmalar” adlı kitaptan konuyla ilintili bazı alıntılar yapayım. (Bunlar bizzat katıldığı forumlardan kendi konuşmalarından nakildir)

“Türkiye’de İkinci Cumhuriyet daha özgürlükçü bir tepkiyle oluşmuştur...DP iktidara geldiğinde, zamanın CHP’sine göre daha ileri bir hareketin temsilcisiydi. İşte bu İkinci Cumhuriyet’in de sonu, ellinci yıldaki seçimle geliyor...Böylece, ilk defa, sosyal ilişkileri toplumcu olan bir çoğunluk Türkiye’de seçimleri kazanmış oluyor. Onun için Üçüncü Cumhuriyet’i kutlayabiliriz. Milli Selamet Partisi bu anlamda toplumcudur. Bugünkü AP, DP, CGP’nin aksine toplumcudur...İkinci Cumhuriyet, Birinci Cumhuriyet’in eğitim, politika, ekonomi alanında getirdiklerinin demokratik olarak değiştirilmesi olayıydı. Şimdi daha da demokratik bir süreç için Üçüncü Cumhuriyet kuruluyor ve Batı’daki partiler biçiminde bir sisteme gidiliyor.” (Sayfa 109-110)

Nasıl? Ezber bozuyor değil mi? Diğer numaralar Fransa hesabı her anayasaya bir numara verilmesinden kaynaklanıyor, yoksa 1982’de bir terakki telakki ettğimden değil elbette. Hıfzı Oğuz Bekata’nın Çığır Yayınları'ndan "Birinci Cumhuriyet Biterken" isimli 1960 basımı kitabını da analım.